×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
Info afb. |
Pius X (gedoopt Giuseppe Melchiore Sarto), Rome, Italië; paus; † 1914.
Feest † 20 & 21 augustus
Hij werd op 2 juni 1835 geboren in een eenvoudig gezin in het Italiaanse plaatsje Riese bij Castelfranco Veneto in het bisdom Treviso; indertijd maakte dat nog deel uit van Oostenrijk-Hongarije. Zijn ouders waren zo arm dat de kleine Giuseppe elke dag de 4 kilometer lange weg naar school op blote voeten aflegde om zijn dure leren schoenen te sparen. Hij wilde priester worden en kwam aanvankelijk op het kleinseminarie van Treviso terecht. Het grootseminarie volgde hij te Padua, van waaruit hij de pastoor van het plaatsje Tombolo assisteerde. Deze had een hoge dunk van zijn stagiaire.
Zijn wijding volgde in 1867, waarna hij werd benoemd tot parochiepriester in Salzano. Paus Leo XIII († 1903) wijdde hem in 1884 tot bisschop van Mantua en in 1893 volgde zijn benoeming tot kardinaal en patriarch van Venetië.
Na de dood van paus Leo werd hij op het conclaaf van 4 augustus 1903 tot zijn eigen verrassing tot paus gekozen. De gedoodverfde kandidaat, Leo's secretaris, kardinaal Mariano Rampolla del Tindarona, werd geweerd door een veto van Oostenrijk.
Giuseppe koos als pausennaam Pius X. Een van de eerste besluiten die hij nam, was het uitvaardigen van een verbod op welke staatsinmenging dan ook bij een pauskeuze.
Als paus zette hij de sobere en eenvoudige levenswijze voort de hij tot dan toe ook als kind, seminarist, priester en kerkvorst had gepraktiseerd. Zijn wapenspreuk luidde: 'Alle dingen in Christus herstellen'.
Hij is de paus die de dagelijkse communie bevorderde, waarbij hij verwees naar de bede uit het Onze Vader: 'Geef ons heden ons dagelijks brood'. Ook vervroegde hij de leeftijd van de Eerste Communie tot zeven jaar. Daarnaast legde hij sterk de nadruk op het leren van de Catechismus (beknopte geloofsleer) door kinderen, juist als ze nog klein waren, want dan waren ze nog het meest ontvankelijk, en ze zouden met deze kennis een schat voor het leven bezitten. Daarnaast voerde hij een aantal hervormingen door in de liturgie.
Tot zijn verdere verdiensten behoren nog de hervorming van de Romeinse Curie, het kerkelijke ambtenarenapparaat, en de grondlegging van het kerkelijk wetboek, de 'Codex Iuris Canonici'. Vanaf 1909 deed hij een- of tweemaal per maand een soort staatsblad van het Vaticaan verschijnen, de 'Acta Apostolicae Sedis', waarin alle officiële teksten van de Apostolische stoel worden gepubliceerd.
Hij keerde zich fel tegen liberale, niet-orthodoxe uitingen en vormen van de katholieke leer en veroordeelde in 1907 het opkomend Modernisme.
Als reactie daarop was hij een krachtig voorstander van het Integralisme.
Tegen het einde van zijn leven was hij ernstig verzwakt. Hij leed aan longontsteking. Geschokt door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, bezweek hij aan zijn ziekte te Rome op 20 augustus 1914.
Verering & Cultuur
Hij werd begraven in de Sint-Pieter te Rome. Zijn opvolger was Benedictus XV († 1922). Het was paus Pius XII († 1958), die hem in 1951 zalig en in 1954 heilig verklaarde.
Omdat zijn sterfdag samenviel met de feestdag van Sint Bernardus van Clairvaux, werd zijn feest een dag naar achteren geschoven. Zijn geboorteplaats in het bisdom Treviso heet nu Riese Pio X.
Hij is patroon van esperantisten en van pauselijke werken van de Heilige Kindsheid.
Hij wordt afgebeeld in witte paustoga (geen tiara); met een kruis op de borst.
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen