Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022

Info afb.

Napoleon van Alexandrië; soldaatmartelaar(?); † ca 300.

Feest 15 augustus.

Nadat Napoleon Bonaparte in 1801 zijn concordaat had gesloten met de Heilige Stoel, wenste hij zich ook een passende patroonheilige. Deze moest opwegen tegen de populaire Lodewijk de Heilige († 1270; feest 25 augustus), destijds koning van Frankrijk en patroon van het koningshuis der Bourbons dat in de Franse Revolutie ten onder was gegaan. Hoewel op het eiland Corsica de naam Napoleon redelijk gangbaar was, kende men geen heilige van die naam.
Maar de keizer werd gewezen op een heilige Neopolus († ca 300; feest 2 mei), wiens naam men eerst verbasterde tot Neopole en vervolgens tot Napoleon. Etymologisch was dit niet zo ver gezocht: immers beide namen betekenen: ‘inwoner van Nea-Polis’ (= ‘Nieuwe Stad’; vgl. bv. de Zuid-Italiaanse stad Napels).
Van deze Neopolus wist men alleen dat hij als martelaar was omgekomen in de gevangenis van Alexandrië. Men gaf hem een aangepaste identiteit: hij werd nu soldatenmartelaar die gruwelijke martelingen had ondergaan. Een strijder dus en een standvastig man. Voorbeeld bij uitstek voor een vechtersbaas als Napoleon.
Zijn feestdag werd verplaatst van 2 mei naar 15 augustus, de favoriete feestdag van Napoleon die in de plaats was gekomen van Maria Hemelvaart, favoriete feestdag van de Bourbons!
Napoleon vond zijn Waterloo en werd opgevolgd door Lodewijk XVIII, weer een koning uit het huis der Bourbons. Hij maakte het Napoleonfeest op 15 augustus ongedaan. Het werd echter weer in ere hersteld, toen in 1852 Napoleon III aan de macht kwam.

---

Bronnen
[Kib.1990/8kol:29; Pir.1976p:171; Dries van den Akker s.j./2013.11.17]

---