Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022

Info afb.

Forannan van Waulsort bij Hastière aan de Maas, België; bisschop & abt; † 980.

Feest 6 & 26 maart & 5 & 30 april.

Hij was bisschop van de Ierse plaats Domnachmor (= 'zeer grote kerk'), toen volgens de legende een engel hem opriep naar Waulsort te gaan.

Onmiddellijk koos hij twaalf gezellen uit en trok naar de kust van Oost-Schotland. Maar op dat moment was er geen enkele boot die naar het vasteland voer. Er lagen alleen twee flinke stukken hout. Nu legde hij die in de vorm van een kruis op het water, ging zelf op de kruising van de beide balken staan en liet zijn gezellen in groepjes van drie plaatsnemen op de vier uiteinden van het kruis. Zo voeren zij naar de overkant en landden veilig op de Franse kust.

Intussen leert ons historisch onderzoek dat graaf Eilbert van Florennes en zijn vrouw Heresindis in 944 een kloostertje hadden gesticht in de buurt van het plaatsje Waulsort aan de Maas. De bouw ervan nam drie jaar in beslag. Koning Otto van Germanië geeft er officieel zijn goedkeuring aan in 946 en bevestigt de bedoeling ervan: het diende als opvangcentrum voor armen en voor Schotse en Ierse pelgrims. Daarom moest er een Ier aan het hoofd staan, zolang er nog minstens één bewoner van Ierse afkomst was. Als eerste abt staat te boek de Ier Maccalan (944-?). Hij zou zijn opgevolgd door zijn rechterhand Cadroë († - vóór 953). Daarna kwam Godefridus (vóór 953-?) die nog niet in de schaduw kon staan van zijn beide voorgangers. Wellicht is op dat moment Eilbert op zoek gegaan naar een waardiger abt. Dan zou de legende van de engel die Forannan in Ierland komt opzoeken, daarop betrekking kunnen hebben. Intussen maken de oudste bronnen nog melding van een abt Immo († - " 967).

Hoe dan ook, volgens de legende was Eilbert op zoek naar een abt voor zijn klooster en kwam de ontmoeting tussen hem en de twaalf inderdaad tot stand. Hij begreep onmiddellijk dat hij hier de juist man had gevonden. Ze trokken nu eerst naar paus Benedictus VII in Rome. Deze droeg Forannan op om naar Gorze bij Metz te gaan en daar de kloostertucht te herstellen. Toen graaf Eilbert zag welk een goede resultaten zijn candidaat boekte in Gorze, nam hij hem mee naar zijn klooster te Waulsort. Van de bisschop van Laon had hij intussen de relieken van de heilige Eloquius gekregen. Die zouden een ereplaatsje krijgen in de kloosterkerk.

Een andere legende vertelt nog dat graaf Eilbert bij de beëindiging van de bouw van het klooster de poort op slot had gedraaid en de sleutel over de muur weer naar binnen had gegooid met de woorden: "De Heer zelf zal de poort weer openen, op het moment dat de monniken voor de deur staan die Hij heeft uitgekozen." Forannan arriveerde aan de overkant op de rechteroever. Hij legde zijn staf op het water en stak daarop over, klopte aan de poort en deze ging vanzelf open.

Onder Forannan's leiding kwam het klooster tot grote bloei. De toeloop van nieuwe monniken was zo talrijk dat hij het klooster van het nabijgelegen Hastière probeerde te annexeren. Bovendien kreeg zijn pelgrimsoord van de vorstin vrijdom van belasting en het recht kerkelijke bescherming te bieden aan elke bona fide reiziger die er een beroep op zou doen.

Zijn relieken rusten in Waulsort en Stavelot.

(De afbeelding is te vinden in het huidige kerkje van Waulsort)

---

Bronnen
[000:Forannan-Hastière/Waulsort:13.34; 107; 117»Foreannan; 118p:160; 200»Forannanus; 316; Dries van den Akker s.j./2010.04.20]

---