× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† ca 660  Bavo van Gent

Info afb.

Bavo (oorspronkelijk Allowin of Alwin) van Gent osb, België; kluizenaar; † ca 660.

Feest 10 mei (bisdom Haarlem) & 9 augustus (overbrenging relieken) & 1 oktober.

Hij werd rond 589 geboren in een adellijke familie uit Haspengau, het land rond Luik. Van zijn ouders had hij de naam Allowin meegekregen. Volgens de traditie was de latere heilige Odilia van Orp-le-Grand († 670; feest 30 juni) een zuster van hem; zij was van haar geboorte af blind, maar genas tijdens een bezoek aan het graf van Sint Lambertus. Hij trouwde met een dochter van graaf Adilio; samen kregen zij een dochter Adeltrudis of Agletruide († 7e eeuw; feest 19 maart). Zij zou later op het landgoed dat zij van haar vader overnam, een kloostertje stichten.

Aanvankelijk was Allowin een woesteling. Maar door de dood van zijn vrouw besefte hij - typisch middeleeuws - hoe kort en vergankelijk het leven was. Toen hij daarop de heilige bisschop Amandus († ca 675; feest 6 februari) ontmoette, kwam het tot een definitieve ommekeer in zijn leven. Hij gaf al zijn bezittingen weg en leidde van toen af het leven van een boeteling in de St-Pietersabdij te Gent. Nog weer later verkoos hij met toestemming va zijn abt Sint Floribertus († ca 660; feest 1 november) de eenzaamheid van een holle boom niet ver daar vandaan om zich als kluizenaar geheel en al aan de Heer te kunnen toewijden.

Talloze mensen wisten hem in hun nood te vinden; hij troostte en bemoedigde ze, en genas ze; hij wekte zelfs een dode tot leven. Totdat hijzelf getroffen werd door een vreselijke ziekte. Omstanders wisten te vertellen hoe zijn opgewektheid niet leed onder de helse pijnen. Omringd door gelovigen, vrienden en zijn geestelijk leidsman die hij had laten roepen om hem bij te staan, stierf hij in geur van heiligheid.

Verering & Cultuur
De door Amandus gestichte abdij Ganda werd later naar hem St-Baafsabdij genoemd. Ook de kathedraal in Gent is naar hem genoemd. Op veel plaatsen werd op 1 oktober de landpacht betaald, de zogeheten Bamispacht ('Bamis' is een verkorting van het woord Bavo-mis = de mis in de kerk op het feest van Sint Bavo). Guidi Gezelle maakt er een toespeling op in een rijmpje:

'Daar zijn twee kwa getijen in het jaar, zei boer Naestens:
Pasen, als men moet zeggen [= biechten]
en Bamesse als men moet leggen' [= belastinggeld neertellen]

Volgens de overlevering zou Bavo een deel van zijn leven hebben doorgebracht in het Vlaamse plaatsje Mendonk; daar toont men de steen die hij als hoofdkussen gebruikt zou hebben. Hier wordt jaarlijks op de eerste zondag van oktober een bedevaart ter ere van hem gehouden. Op dezelfde dag is er in Moerzeke een rondgang met de reus Bavo.

Hij is patroon van de Vlaamse stad Gent (ook van het bisdom en de kathedraal), van de Vlaamse plaatsen Wilrijk en Sint-Baafs-Vijve (gem. Herzele); daarnaast van de Hollandse stad Haarlem (ook van de middeleeuwse kerk en van de huidige kathedraal). In de middeleeuwen onderhielden beide steden nauwe betrekkingen met elkaar; dat moge ook blijken uit het feit, dat de eerste monniken van de abdij van Egmond uit Gent afkomstig waren; daarnaast is Bavo patroon van Heemstede en komt hij voor in het gemeentewapen van het Limburgse plaatsje Nuth. Bavo is ook beschermheilige van de Duitse stad Münster.

Hij is patroon van valkeniers (vanwege zijn attribuut de valk); zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen het mislukken van de oogst, tegen long- en keelontsteking en kinkhoest; zo bestaat er een oud versje te Rijsbergen:

'Wie van de kinkhoest wil genezen,
ga naar Rijsbergen als voor dezen.
Sint Bavo wordt daarvoor geprezen.'

Hij wordt afgebeeld met het zwaard van de ridder en de valk van de jacht. (Beide attributen duiden op zijn adellijke afkomst, en worden vaak omgeduid tot symbolen van zijn heiligheid).

In 1946 publiceerden Gabriël SMIT (rijmpjes) & Piet WORM (prentjes) een boekje over heiligen voor kinderen: ‘Roosjes uit de Hemeltuin’; Utrecht/Antwerpen, De Fontein. Het bevat ook een rijmpje voor Sint Bavo:
Sint Bavo, die zijn schatten zwaar,
Zijn goed, zijn wapenen, zijn boeken
Verliet om alleen God te zoeken
Tot hij Hem vond als kluizenaar.
Geef, dat mijn hart niet bouwt op geld
Maar slechts in God vertrouwen stelt.

Weerspreuk(en)
'Rijzen de blaren met Sint-Bamis,
een vruchtbaar jaar te wege is.'


Bronnen
[000; 000:Adriaan-Hilvarenbeek:48; 000»gem.wapen:Nuth; 000»sys; 122; 124; 132; 165p:221; 193p:21; 200; 233p:186; 237; 293p:194; 340;Smy:72; 500; Dries van den Akker s.j./2000.09.26]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen