× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 558  Johannes de Zwijgzame

Info afb.

Johannes de Zwijgzame (ook Hesychastes, Silentarius, de Zwijger), in de buurt van Jerusalem, Palestina; kluizenaar; † 558
Feest † 8 januari & 30 maart & & 13 mei & 3 december.

Hij werd in 454 geboren in Nicopolis, Armenië uit welgestelde ouders. Zij stierven toen hij achttien was en lieten hem een aanzienlijke erfenis na. Daarvan stichtte hij een kloostertje in zijn eigen woonplaats. Gaandeweg sloten zich alles bijeen zo'n tien gezellen aan.

Op achtentwintigjarige leeftijd werd hij benoemd tot bisschop van Colonia, (nu: de voormalige stad Sebin-karahisar, Boven-Eufraat gebied in Armenië). Hoewel hijzelf een getrouwe zielenherder was, werd hij tegengewerkt door de plaatselijke gouverneur die getrouwd was met zijn zus; de man begon zich met de kerkelijke zaken te bemoeien, waarbij hij Johannes op alle mogelijke manieren wist te krenken en te vernederen. Na zo'n jaar of tien vertrok Johannes naar Constantinopel om bij de keizer zijn beklag te doen. Hij wist de sympathie van de keizer te winnen, maar desondanks keerde Johannes niet meer terug naar zijn bisdom. Hij wilde het kwaad in de wereld ontvluchten en zich louter en alleen op de dingen van God toeleggen.

Hij verkleedde zich als eenvoudige monnik en trok naar de omgeving van Jeruzalem, waar hij zich aansloot bij de monnikennederzetting ('laura') van Sint Sabbas († 532; feest 5 december). Op dat moment was hij zo'n 38 jaar oud. Dat moet dus rond het jaar 492 geweest zijn. Daar leidde hij een verborgen leven. Als beginnend monnik moest hij de meest eenvoudige werkzaamheden verrichten, zoals het aanslepen van rotsblokken voor de bouw van het klooster, later als kok en nog weer later als econoom. Intussen onderkende Sint Sabbas zijn kwaliteiten en gaf hem een eigen hutje ('cel') op het terrein; daar verbleef Johannes van maandag tot vrijdag geheel afgezonderd in gebed en stilzwijgen (vandaar zijn bijnaam), zonder te eten of iemand te spreken. Alleen op zaterdag en zondag kwam hij naar buiten om deel te nemen aan de gebedsvieringen en de Heilige Mis. Hij maakte zo'n diepe indruk op Sint Sabbas dat deze hem voorstelde aan de patriarch van Jeruzalem met de bedoeling dat deze hem tot priester zou wijden. Daarop vroeg Johannes een geheim onderhoud aan bij de patriarch en deelde hem mee dat hij niet alleen priester, maar zelfs al bisschop was. De patriarch gaf Sabbas dus te kennen dat er een onoverkomelijk beletsel was om zijn kandidaat priester te wijden. Op verzoek van Johannes gaf hij geen verdere toelichting. Sabbas meende dus dat zijn favoriete monnik een zware zonde op zijn geweten had en bracht vele nachten in gebed door om voor hem te bidden. Totdat uiteindelijk aan hem de ware toedracht werd geopenbaard.

Rond het jaar 503 brak er opstand uit onder de monniken en Sabbas moest de laura ontvluchten. Johannes wenste zich niet in het conflict te mengen, trok zich terug in de eenzaamheid van de Ruba-woestijn en bouwde een simpel hutje tegen een rotswand om daar zijn leven in stilzwijgen voort te zetten. Hij plantte er een vijgenboom die zo welig groeide dat hij al gauw het hutje van aangename schaduw kon voorzien. Bezoekers verbaasden zich daarover, want in de laura bij Jeruzalem was het nooit gelukt een vijgenboom te laten groeien.

Na zeven jaar was het conflict in de kloostergemeenschap bijgelegd en werd Sabbas teruggeroepen. Toen rondtrekkende bendes de omgeving onveilig maakten, nodigde Sabbas Johannes uit om weer binnen de veilige omwalling van het klooster te komen wonen. Johannes weigerde; hij vertrouwde op de bescherming van God zelf. Volgens de legende hield sindsdien een leeuw de wacht voor zijn cel.

Van hem wordt verteld dat zijn oog de geestelijke rijkdom van zijn bezoekers doorzag. Hij kon zieken genezen; en wist boze geesten te overwinnen, omdat hij ze in zichzelf overwonnen had. Op het moment van zijn dood was hij waarschijnlijk 104 jaar oud.

Afgebeeld
Hij wordt afgebeeld als bisschop (mijter, tabberd, staf) met een vinger op de mond.


Bronnen
[Adr.z.j./5p:83-84; Ha2.1839p:245.249; Lin.1999; Mül.1860; Rge.2002; Rgf.1991Jean-Silentaire; SHC.1985; Wsh.2007; Dries van den Akker s.j./202.03.24]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen